 |
| Những người biểu tình tại Austin, TX, phản đối lệnh đeo khẩu trang giữa đại dịch vào Chủ nhật rồi. |
Việc mang khẩu trang đã trở thành một quan điểm chính trị đối với một số người trong những tháng đầu của đại dịch. Một loạt các nhà lãnh đạo Cộng hòa đang bất ngờ thúc đẩy người Mỹ mang khẩu trang.
Julie Bosman, báo New York Times
01/07/2020
Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt
Tại Texas, người biểu tình kéo đến Tòa nhà Tiểu bang, trên tay là các biểu ngữ tuyên bố rằng khẩu trang là tương tự với “chế độ chuyên chế y tế”. Tại Florida, nhiều vụ kiện được đệ trình lên tòa án cho rằng luật khẩu trang vi phạm quyền hiến định. Tổng thống Trump đã chế nhạo cựu Phó Tổng thống Joe Biden mang khẩu trang và bản thân ông thì hiếm khi đeo.
Cho dù một số người bảo thủ và những người theo chủ nghĩa tự do đã coi việc phản đối mang khẩu trang như một quan điểm chính trị, nhiều thống đốc Cộng hòa và những người Cộng hòa khác đột nhiên cố gắng gửi một thông điệp khác khi đại dịch đã bộc phát tại các tiểu bang của họ, và họ ngưng đưa ý kiến cho rằng coronavirus không phải là một mối đe dọa thực sự.
Phó Tổng thống Mike Pence đã đột ngột bắt đầu mang thường xuyên và khuyến cáo việc mang khẩu trang. Thống đốc Doug Ducey ở Arizona, đối mặt với sự bùng phát coronavirus không kiểm soát được ở bang của mình, đã đưa ra lời khẩn cầu trong tuần này: “Hãy trang bị khẩu trang.” Và Dân biểu Liz Cheney của bang Wyoming đã tweet một bức ảnh của cha cô, cựu phó tổng thống, mặc vest lông cừu, đội mũ cao bồi và mang khẩu trang phẫu thuật màu xanh nhạt che mặt. Bà viết “Dick Cheney bảo MANG KHẨU TRANG,” và thêm dấu nhớ #realmenwearmasks (người đàn ông thực sự có mang khẩu trang).
Hôm thứ Ba, chính Thượng nghị sĩ Cộng hoà Lamar Alexander bang Tennessee, Chủ tịch Ủy ban Y tế Thượng viện, đã khẩn nài tổng thống: Hãy mang khẩu trang và chấm dứt kiểu chia bè phái nguy hiểm vì việc này đối với những người Cộng hòa mang khẩu trang bởi vì ông Trump không chịu mang.
“Cái giá phải trả là quá cao,” ông Alexander nói tại một phiên điều trần, “để cho cuộc tranh luận chính trị này về chuyện chống Trump hay phò Trump tiếp tục.”
Sự thay đổi đột ngột đã xảy ra sau sự gia tăng của dịch coronavirus ở nhiều tiểu bang, tăng đột biến con số những người trẻ tuổi phải nhập viện và nhận thức gia tăng rằng virus một lần nữa vượt khỏi tầm kiểm soát. Nhưng không giống như trong những tháng đầu của đại dịch, một số khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất lần này ở miền Nam và miền Tây.
Những lời khẩn nài mới chỉ đến sau nhiều tháng đầy các thông tin sai lệch, tranh luận và ngộ nhận về vấn đề mang khẩu trang. Đầu đại dịch, các viên chức chính phủ đã hướng dẫn người Mỹ không mua hoặc mang khẩu trang. Vào tháng Tư, họ đã sửa đổi hướng dẫn đó, khuyên rằng nên dùng vải che mặt.
“Từ xưa, triết gia Aristotle luôn nói rằng khi bạn đặt một thông điệp lên một tờ giấy trắng, thông điệp đầu tiên đó rất quan trọng,” bác sĩ Robert Redfield, giám đốc của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh CDC, đã nói trong một cuộc phỏng vấn vào thứ Ba. “Khi bạn muốn điều chỉnh lại một thông điệp, nó luôn là một vấn đề.
Các quan chức tiểu bang và địa phương đã đặt ra các quy tắc riêng của họ theo thời gian, một số nơi bắt buộc đeo khẩu trang và những nơi khác chỉ gợi ý.
Việc phản kháng chuyện mang khẩu trang bắt đầu từ ông Trump. Trong khi C.D.C. thúc giục người Mỹ mang đồ che mặt, ông lại luôn nhấn mạnh rằng biện pháp này là tự nguyện, và nói, “Tôi đã không nghĩ rằng tôi sẽ làm điều đó [mang khẩu trang]."
Tổng thống đã tiếp tục chống lại việc mang khẩu trang và coi đó là “sự lựa chọn cá nhân,” người phát ngôn của ông nói hôm thứ Hai. Một lập trường khiến những người ủng hộ ông từ chối mang, ngay cả ở các thành phố và doanh nghiệp nơi họ được yêu cầu. Ông Trump đã nhiều lần coi nhẹ mức độ nghiêm trọng và nguy hiểm của virus, và những người ủng hộ ông đã phản ứng với những nghi ngờ tương tự. Hôm thứ Tư, ông Trump dường như thay đổi vị trí của mình trong bối cảnh các thông điệp công khai từ đảng Cộng hòa thay đổi. Ông nói với Fox Business trong một cuộc phỏng vấn, “Tôi hoàn toàn ủng hộ khẩu trang. Tôi nghĩ khẩu trang là tốt.”
“Khổ nỗi vấn đề này đã trở thành một vấn đề chính trị và mọi người đã quên đi một sự thật rằng kẻ thù ở đây là virus,” theo bác sĩ David Persse, cơ quan y tế tại Sở Y tế Houston. “Người ta đã tin rằng kẻ thù là một loại âm mưu chính trị.”
Ban đầu, nhiều đảng viên Cộng hòa đã theo sự dẫn dắt của ông Trump. Nhưng gần đây, các điệp khúc khuyến khích mang khẩu trang đã đến từ mọi hướng: trên sàn Thượng viện và trên mạng xã hội, từ những người Cộng hòa không còn tại vị và từ những người đang thấy tình trạng gia tăng đáng báo động ngay tại tiểu bang của mình.
Hôm thứ Hai, Thống đốc Brian Kemp của Georgia đã đăng một bức ảnh tự chụp ông mang khẩu trang đứng cạnh biểu vật của Đại học Georgia. Ông viết, “Hãy mang khẩu trang của bạn, Georgia!”
Thượng nghị sĩ Mitch McConnell của Kentucky, người thường xuyên mang khẩu trang ở nơi công cộng, nói tại Washington trong tuần này rằng “chẳng có gì là sỉ nhục" về việc mang khẩu trang. Ông nói, “Mang khẩu trang đơn giản không phải chỉ để bảo vệ chính mình, mà để bảo vệ tất cả mọi người chúng ta gặp phải.”
“Đã đến lúc phải chống lại những người nói không với khẩu trang, những người lớn tiếng nhưng hành động thiếu trách nhiệm” - Dennis Bonen, đảng viên Cộng hòa Chủ tịch Hạ Viện Texas.
Dennis Bonen, Chủ tịch Hạ viện Texas thuộc đảng Cộng hòa, đã thẳng thắn nói về sự cần thiết của việc mang khẩu trang đặng mở cửa lại nền kinh tế tiểu bang.
“Đã đến lúc phải chống lại những người nói không với khẩu trang, những người nói lớn tiếng nhưng hành động thiếu trách nhiệm,” ông nói trong một tuyên bố tuần trước.
Họ đã lặp lại thông điệp từ một số đảng viên Cộng hòa khác, bao gồm Thống đốc Larry Hogan của Maryland và Thống đốc Mike DeWine của Ohio, những người thường xuyên mang khẩu trang và kêu gọi các dân cư của họ làm điều tương tự.
Trong khi đó, các quan chức dân chủ đã hết sức ủng hộ khẩu trang, lập luận trong nhiều tháng rằng chúng là một công cụ có giá trị trong việc làm chậm sự lây lan của virus, đặc biệt là những nơi trong nhà và ở những nơi đông người mà không thể giữ giãn cách xã hội.
“Chúng tôi đã cố gắng làm việc để chống lại những cơn gió ngược mang tính đảng phái trước việc khẩu trang,” Thống đốc Gavin Newsom của California, một đảng viên Dân chủ, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư.
Hầu hết công chúng dường như không có ác cảm với khẩu trang. Trong một cuộc thăm dò của New York Times với Đại học Siena được công bố vào tuần trước, 54% người dân cho biết họ luôn mang khẩu trang khi họ muốn ở gần người khác, trong khi 22% khác cho biết họ thường mang khẩu trang. Chỉ có 22% phần trăm cho biết họ hiếm khi hoặc không bao giờ mang khẩu trang.
Nhưng những lời khẩn cầu mang khẩu trang không phải lúc nào cũng được dân chúng đón nhận nồng nhiệt. Ông DeWine cho biết ông đã đấu tranh để thuyết phục công chúng về sự hữu ích của khẩu trang trong việc chống lại sự truyền nhiễm của một loại virus rất dễ lây lan - một phần là do C.D.C. đã không nhất quán trong hướng dẫn của nó.
“Chúng ta chắc chắn đã gặp trở ngại bởi một số thông điệp y tế phát ra từ C.D.C. và những nơi khác,” ông DeWine nói. “Chúng tôi đã có những thông điệp lẫn lộn không hữu ích.”
Trong những tuần đầu của đại dịch coronavirus, chỉ thị từ các viên chức chính quyền, thống đốc và thị trưởng đã rõ ràng: Hầu hết mọi người không cần phải đeo khẩu trang.
Đến đầu tháng 2, C.D.C. đã ban hành hướng dẫn chính thức đầu tiên trên trang web của mình, nói rằng cơ quan “hiện tại không khuyến nghị sử dụng khẩu trang cho công chúng.”
“Nói nghiêm túc - DỪNG MUA KHẨU TRANG!” Jerome M. Adams, ông Tổng Y sĩ Hoa Kỳ, đã tweet vào cuối tháng đó.
Vào thời điểm đó, hướng dẫn đeo khẩu trang dựa trên một số điểm: khẩu trang y tế cần được dành riêng cho nhân viên y tế, rằng chúng có thể mang lại cảm giác an toàn sai lầm, rằng chúng thường được đeo không đúng cách và quan trọng nhất là chúng có thể không bảo vệ gì nhiều khỏi virus.
Nhưng bằng chứng đã tăng vào tháng 2 và tháng 3 rằng virus này đang được lan truyền bởi những người không có triệu chứng và vào tháng 4, C.D.C. thay đổi đường lối và khuyên rằng nên dùng đồ che mặt.
“Thực tế là nó dựa trên dữ liệu và khoa học,” bác sĩ Redfield cho biết hôm thứ Ba, nói thêm rằng ngay khi cơ quan này có “đầy đủ" bằng chứng về việc truyền lây không có triệu chứng, nó đã chuyển sang đề nghị dùng đồ che mặt.
“Chúng tôi tin việc dùng đồ che mặt là một công cụ cực kỳ quan trọng,” ông nói. “Đó là vũ khí tốt nhất hiện có của chúng ta để can thiệp vào việc truyền từ người sang người.”
Các quan chức y tế công cộng địa phương và tiểu bang, những người có nhiều kinh nghiệm chống lại bệnh truyền nhiễm, đã đồng thuận rằng khẩu trang là rất quan trọng trong việc chống lại coronavirus.
Cùng lúc đó, một sự phản đối khẩu trang từ một thiểu số lớn tiếng đã xuất hiện. Các nhóm này phản đối quyết liệt các hạn chế, bao gồm các lệnh ở trong nhà và đóng cửa các doanh nghiệp và trường học, họ tổ chức các cuộc tụ họp tại các thủ phủ các tiểu bang vào tháng 4, lập nhóm trên Facebook và chế giễu các chỉ thị từ các quan chức y tế về giãn cách xã hội và đeo khẩu trang.
Một nhóm, tự xưng là một thực thể chính phủ có tên là Cơ quan Tự do Thở, đã bán các thẻ giả mạo trên mạng cho phép người dùng miễn đeo khẩu trang vì lý do sức khoẻ.
Những cơn giận dữ chống khẩu trang đã được trút vào các doanh nghiệp yêu cầu khẩu trang với khách hàng. Có người đã quay được bằng điện thoại di động những đoạn video cho thấy những người hoài nghi khẩu trang giận dữ đang quơ vội các món hàng trên các quầy tạp hóa trước khi xông ra ngoài. Các nhân viên bán hàng mệt mỏi chịu đựng sự quấy rối bằng lời nói từ khách hàng.
Một số doanh nghiệp đã mất kiên nhẫn. Tiệm Hugo’s Tacos, một quán cà phê ở Los Angeles, cho biết trong tuần này rằng họ đang tạm thời đóng cửa hai địa điểm của mình sau một loạt các cuộc tấn công từ những khách hàng từ chối đeo khẩu trang. “Nhân viên bị quấy rối, bị đặt tên và bị ném các đồ vật và chất lỏng vào người,” một thông cáo trên trang nhà của tiệm cho biết. “Khẩu trang không là biểu tượng của bất cứ gì khác ngoài mong muốn của chúng tôi để giữ cho nhân viên khỏe mạnh.” Thông cáo thêm vào, “Cảm ơn đa số các vị khách của chúng tôi, những người luôn tôn trọng và tốt bụng.”
Trong những ngày gần đây, khi số ca nhiễm coronavirus mới leo thang, các quan chức tiểu bang và địa phương đã lo lắng tìm cách để ngăn chặn sự bùng phát. Họ đã thường xuyên xoay sang cùng một công cụ: khẩu trang.
Thống đốc Newsom, chứng kiến sự bùng phát ca nhiễm ở California, đã ra lệnh bắt buộc đeo khẩu trang trên toàn tiểu bang vào ngày 18 tháng 6. Tại Jacksonville, Florida, nơi hội nghị đảng Cộng hòa dự kiến sẽ được tổ chức vào tháng 8, các quan chức thành phố đã ra lệnh vào thứ Hai bắt buộc phải đeo khẩu trang ở trong các toà nhà, theo với hàng loạt các thành phố khác trên cả nước.
Khẩu trang sẽ sớm bị bắt buộc tại ít nhất 19 tiểu bang, bao gồm New York, Illinois, Massachusetts và cả Kansas, nơi mà vị Thống đốc Dân chủ, bà Laura Kelly, cho biết hôm thứ Hai rằng bà sẽ ra sắc lệnh đòi hỏi sử dụng khẩu trang ở nơi công cộng.
Bà Kelly nói rằng khi số ca nhiễm tiếp tục gia tăng tại tiểu bang, một lệnh bắt buộc đeo khẩu trang là cách tốt nhất để duy trì an toàn công cộng trong khi cho phép các doanh nghiệp vẫn mở cửa.
“Tôi quả thật có đón chờ một số người sẽ nổi đoá bởi mệnh lệnh này,” bà thừa nhận tại một cuộc họp báo.
Một số đảng viên Cộng hòa tại Kansas đã ngay lập tức đệ nạp sự phản đối, đưa lập luận chống lại chính sách đồng nhất cho một tiểu bang có cả khu vực thành thị và ngoại ô cũng như các vùng nông thôn rộng lớn, mặc dù virus này rất dễ lây lan và đã ảnh hưởng đến cả cộng đồng dân cư đông đúc lẫn thưa thớt.
Mike Kuckelman, Chủ tịch Đảng Cộng hòa Kansas cho biết, “Rất nhiều người coi trọng quyền tự do của mình - họ thích được giáo dục và tự đưa ra quyết định sáng suốt, thay vì nhận mệnh lệnh. Vì cái đó có vẻ nặng tay và không cần thiết đối với những phần rộng lớn của tiểu bang chúng tôi.”
Ở các nhà thờ Texas cuối tuần trước, sự căng thẳng giữa những người bảo thủ với nhau đã biểu hiện. Tại một lễ nhà thờ Chủ nhật tại Dallas, ông Pence cho biết khẩu trang là “một ý tưởng hay” và được thấy có đeo một chiếc.
Nhưng đêm hôm trước, tại một đại giáo đường ở Houston, một mục sư nổi tiếng tên Ed Young, đã nhận được những tràng pháo tay từ cộng đoàn đang giữ cách xã hội bên dưới khi ông tuyên bố rằng việc đeo khẩu trang nên là tự nguyện.
“Bạn có thể đeo khẩu trang, hoặc bạn không đeo khẩu trang,” ông nói. “Trời ơi, nói với mọi người, ‘bạn phải đeo khẩu trang’ à? Chúng ta không làm việc theo cách đó.”
Tại Palm Beach County, Florida, các quan chức địa phương đã tranh luận vào tuần trước về việc có nên áp dụng lệnh buộc đeo khẩu trang trong nhà hay không và nghe ý kiến từ những cư dân phản đối sâu sắc với biện pháp này.
Ủy viên Melissa McKinlay cho biết các cư dân tham gia phát biểu - ngay cả khi các phát biểu của họ đang được bắn loạn xạ trên các mạng thông xã hội - không phản ánh ý kiến của hầu hết cư dân. Lệnh bắt buộc đeo khẩu trang được thông qua với đa số tuyệt đối.
“Sự việc chúng ta đã dành thời gian - rất nhiều thời gian - để tranh luận về việc có nên đeo khẩu trang hay không đã lấy mất thời gian cho việc chúng ta nên tranh luận về việc nhận tài trợ cho các doanh nghiệp nhỏ của chúng ta hoặc việc thực hiện thử nghiệm virus,” bà nói. “Nên chọn trận chiến của bạn. Cuộc chiến của tôi là giữ an toàn cho mọi người. Tôi không nên tranh luận về việc có nên đeo khẩu trang hay không.”
Nguyên bản tiếng Anh:
Amid Virus Surge, Republicans Abruptly Urge Masks Despite Trump’s Resistance
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét