 |
| Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Wilbur Ross và các quan chức khác của chính quyền Trump ngồi cùng các thứ trưởng và quan chức cấp cao Trung Quốc để đàm phán thương mại tại Tòa nhà Văn phòng Điều hành Eisenhower ở Washington vào ngày 30/01/2019. (Ảnh: Chip Somodevilla /GettyImages) |
Các tài liệu của Trung Quốc cho thấy Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ đã không từ bỏ mọi cam kết doanh nghiệp.
Isaac Stone Fish, Foreign Policy
29/10/2020
Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt
Wilbur Ross, một nhà đầu tư chuyển sang Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ, từ lâu đã bị cáo buộc vi phạm đạo đức công vụ vì không tách rời ra khỏi các mối quan hệ làm ăn của mình. Các tài liệu do Foreign Policy thu được cho thấy những xung đột lợi ích tiềm ẩn của Ross xung quanh các doanh nghiệp Trung Quốc lớn hơn những gì đã biết trước đây.
Trong các tài liệu của công ty Trung Quốc mà Foreign Policy thu được, Ross được liệt kê là phục vụ trong hội đồng quản trị của một công ty liên doanh Trung Quốc cho đến tháng 1 năm 2019 - gần hai năm trong nhiệm kỳ Bộ trưởng Thương mại của ông. Liên doanh đó, hiện được gọi là Công ty quản lý quỹ đầu tư Huaneng Invesco WLR (Bắc Kinh), là mối quan hệ đối tác đầu tư được hình thành vào tháng 9 năm 2008 giữa Huaneng Capital Services, công ty quản lý của Mỹ Invesco, và một công ty do Ross thành lập, WL Ross & Co. Huaneng Capital Services, là một nhánh của China Huaneng Group, một nhà sản xuất điện lớn thuộc sở hữu nhà nước.
Các tài liệu tương ứng với thông tin được tìm thấy trên các trang dữ liệu công ty của Trung Quốc, chẳng hạn như Qichacha và Qixinbao, bao gồm cả dữ kiện ngày tháng của thành viên hội đồng quản trị. Các tài liệu không cho biết Ross có được trả lương cho chiếc ghế trong hội đồng quản trị của mình hay không hoặc liệu có bất kỳ mối quan hệ tài chính hiện tại nào giữa Ross và liên doanh hay không. Cũng không rõ liệu Ross có biết rằng ông vẫn tiếp tục ngồi trong hội đồng quản trị hay không: Các tài liệu gần đây hơn không bao gồm chữ ký hoặc con dấu của từng thành viên hội đồng quản trị. Việc các tài liệu của Trung Quốc đó nói rằng Ross đã thuộc hội đồng quản trị của một liên doanh Trung Quốc cho đến năm 2019 chưa từng được báo cáo trước đây.
Cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung bắt đầu nóng lên vào mùa hè năm 2018, khi Bắc Kinh và Washington áp thuế quan ngày càng gay gắt với nhau. Cùng thời điểm Ross giám sát cuộc chiến thương mại với tư cách là Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ, theo giấy tờ, ông vẫn có mặt trong hội đồng quản trị của một liên doanh hợp tác với một công ty nhà nước Trung Quốc.
Trong một tuyên bố được gửi bởi Bộ Thương mại Hoa Kỳ, Ross trả lời: “Thay vì báo cáo về các sự kiện được ghi chép đầy đủ, bao gồm một lá thư từ chức có ngày tháng và có chữ ký mà tôi đã cung cấp cho họ, Tạp chí Foreign Policy đang cố tình đưa ra một câu chuyện sai sự thật rằng tôi vẫn ở trong hội đồng quản trị của một công ty Trung Quốc, trích dẫn tài liệu của Trung Quốc. Nó cho thấy rõ ràng Tạp chí Foreign Policy thực sự ủng hộ các chính sách đối ngoại nào, và công chúng Mỹ xứng đáng được hưởng những điều tốt hơn thế.”
Bức thư mà Ross cung cấp cho Foreign Policy đề ngày 27 tháng 2 năm 2017, được đánh dấu là "Bí mật" và có dòng tiêu đề là "Về việc từ chức từ các Tổ chức WLR." Trong bức thư gửi tới WL Ross & Co., Ross viết rằng ông ta “sẽ được coi là đã nghỉ hưu, từ chức hoặc rút lui” khỏi mọi tổ chức liên kết với WL Ross & Co. Ông Ross liệt kê hàng chục công ty mà ông ta tuyên bố bức thư sẽ áp dụng đến, bao gồm cả những công ty liên kết với Huaneng. Tuy nhiên, các chuyên gia luật doanh nghiệp Trung Quốc do Foreign Policy tham khảo nói rằng theo luật pháp Trung Quốc, việc viết thư riêng cho một công ty mẹ ở Hoa Kỳ không loại bỏ cá nhân đó khỏi hội đồng quản trị của công ty Trung Quốc. (Invesco, công ty sở hữu WL Ross & Co., từ chối bình luận về câu chuyện này.) Ông Fred Rocafort, một luật sư tại công ty luật quốc tế Harris Bricken, cho rằng: “Việc không rút khỏi hội đồng quản trị có thể chỉ là một sơ suất vô tình, nhưng những gì bạn nói rõ ràng không phải là một 'câu chuyện sai sự thật'. Không nghi ngờ gì nữa, hồ sơ công ty Trung Quốc xác lập rằng ông ấy chính thức có mặt trong hội đồng quản trị cho đến ngày 1 tháng 2 năm 2019”.
Tuy nhiên, các chuyên gia luật doanh nghiệp Trung Quốc do Foreign Policy tham khảo nói rằng theo luật pháp Trung Quốc, việc viết thư riêng cho một công ty mẹ ở Hoa Kỳ không loại bỏ cá nhân đó khỏi hội đồng quản trị của công ty Trung Quốc.
Vị trí Bộ trưởng thương mại của Ross cho phép ông ảnh hưởng đến hướng đi của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và các chính sách thương mại toàn cầu của Mỹ. Mặc dù không có bằng chứng cho thấy Ross được hưởng lợi trực tiếp từ liên doanh khi giữ chức vụ thư ký thương mại, nhưng những vướng mắc như thế này theo truyền thống được coi là những vi phạm tiềm tàng đối với lợi ích quốc gia.
Trong lá thư gửi cho ông Ross vào tháng Bảy năm 2018, về những vi phạm đạo đức do cẩu thả khác, giám đốc lúc bấy giờ của Văn phòng Đạo đức Chính phủ Hoa Kỳ đã viết: “Niềm tin của công chúng yêu cầu tất cả nhân viên hành động vì lợi ích của công chúng và không có bất kỳ xung đột thực tế hoặc được nhận thức nào khi thực hiện các trách nhiệm chính phủ giao cho họ.”
Vào ngày 20 tháng 3 năm 2017, chưa đầy một tháng sau khi Ross được xác nhận vị trí Bộ trưởng Thương mại, liên doanh này đã hợp tác với công ty mẹ Huaneng và Taikang Assets Management Co., một công ty con của công ty bảo hiểm lớn của Trung Quốc Taikang. Các công ty đã đồng ý huy động 5 tỷ nhân dân tệ (745 triệu USD) để đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo - một thị trường mà Ross có ảnh hưởng tại Bộ Thương mại và là thị trường bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thuế quan thương mại. Mối quan hệ của Ross với quan hệ đối tác Taikang chưa được báo cáo trước đây. (Taikang Assets và Huaneng không trả lời yêu cầu bình luận. Một đại diện của liên doanh Huaneng là Catherine Han đã không trả lời yêu cầu bình luận.)
Một bộ tài liệu mà Foreign Policy thu được, vào tháng 3 năm 2018, cho thấy liên doanh đã nộp hồ sơ giấy tờ nêu rõ thành viên nào thuộc hội đồng quản trị trước đây sẽ tiếp tục phục vụ hội đồng quản trị. Tên của Ross có trong danh sách đó. Một tài liệu khác, từ tháng 1 năm 2019, loại bỏ Ross khỏi hội đồng quản trị và bổ nhiệm nhà đầu tư Nadim Qureshi làm thành viên hội đồng quản trị mới. Qureshi phục vụ trong hội đồng quản trị cho đến tháng 9 năm 2020. (Vào thời điểm đó, Qureshi là đối tác quản lý tại WL Ross & Co., theo tiểu sử tóm lược trên LinkedIn của ông ấy; ông ấy không trả lời yêu cầu bình luận.) Tài liệu đó có dấu mộc của liên doanh. Theo luật pháp Trung Quốc, con dấu thường được coi là chính thức hơn chữ ký.
Ross đã tham dự một cuộc họp hội đồng quản trị vào tháng 9 năm 2012 và ký một thỏa thuận với các giám đốc khác, trong số những thay đổi khác, tăng vốn đăng ký của công ty lên 170 triệu RMB (25 triệu USD) và tổng vốn đầu tư của nó lên 510 triệu RMB (76 triệu USD) và thay đổi tên của liên doanh từ Huaneng Invesco WLR Investment Consulting Co. thành tên hiện tại.
Từ lâu đã lạc quan về đầu tư tại Trung quốc, Ross và công ty WL Ross & Co. của ông, cùng với Invesco, đã thành lập liên doanh để “khai thác các khoản đầu tư vốn tư nhân vào sản xuất điện ở Trung Quốc,” công ty cho biết trong một thông cáo báo chí năm 2008. Năm 2000, Ross thành lập công ty đầu tư vốn tư nhân WL Ross & Co., chuyên tập trung vào các tài sản gặp khó khăn. Ông bán công ty cho công ty quản lý tiền tệ Amvescap (nay là Invesco) vào năm 2006.
Ross tiếp tục giữ chức vụ Giám đốc điều hành của các nhóm đầu tư vốn tư nhân của Invesco cho đến khi gia nhập chính phủ vào tháng 2 năm 2017. Nhưng Ross chỉ bán cổ phần của mình tại Invesco vào tháng 12 năm 2017 — sau gần một năm giữ chức Bộ trưởng Thương mại. Ông ta được cho là đã bán cổ phiếu của mình, trị giá từ 10 triệu đến 50 triệu USD, trước cuối tháng 5 năm 2017. Nhưng Trung tâm Chính trực Công cộng phi lợi nhuận nhận thấy rằng, do cổ phiếu của Invesco tăng trong thời gian chờ đợi, sự trì hoãn đã thu về cho Ross từ 1,2 triệu đến 6 triệu đô la. Ông sau đó viết trong một bản công khai: “Tôi phát hiện ra rằng cổ phiếu nắm giữ trước đó đã không được bán. Sau đó, tôi đã nhanh chóng bán số cổ phiếu này.”
Ross đã nhiều lần bị cảnh cáo về việc vi phạm đạo đức công vụ. Trong các biểu mẫu kê khai về đạo đức vào tháng 12 năm 2016, Ross tiết lộ rằng ông đã tham gia hội đồng quản trị của liên doanh Huaneng, từ năm 2008 cho đến “hiện tại”. Vào tháng 3 năm 2018, nhóm vận động tự do phi lợi nhuận Công dân Công Cộng đã phát hành một báo cáo có tiêu đề “Theo dõi tiền bạc: Các vướng mắc tài chính của các quan chức chính phủ với Trung Quốc có trì hoãn Chính sách thương mại cam kết với Trung Quốc của Trump không?” Báo cáo thảo luận về nhiều xung đột lợi ích bị cáo buộc của Ross với Trung Quốc, bao gồm cả mối quan hệ của ông với Diamond S Shipping, một công ty có trụ sở tại Connecticut mà vào thời điểm đó, chính phủ Trung Quốc sở hữu một phần. Báo cáo cũng đề cập đến mối quan hệ của Ross với Huaneng. (Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 9 năm 2019 với Washington Post, Ross phủ nhận từng có bất kỳ xung đột lợi ích nào khi đang nằm trong chính quyền.)
Vào tháng 7 năm 2018, Văn phòng Đạo đức Chính phủ đã viết một bức thư công khai gay gắt cho Ross, chỉ trích ông ta vì "nhiều công bố không chính xác và đầy thiếu sót" trong các biểu mẫu kê khai và tài liệu tuân thủ của ông ta. Lá thư viết: “Ngay cả các lỗi do vô ý liên quan đến việc tuân thủ các nghĩa vụ đạo đức của bạn có thể làm suy yếu lòng tin của công chúng đối với cả bạn và chương trình đạo đức tổng thể.” Đáp lại, Ross đã nộp một báo cáo công khai tài chính hàng năm rộng rãi cho năm đó. Vào tháng 2 năm 2019, giám đốc Văn phòng Đạo đức của Chính phủ từ chối chứng nhận báo cáo vì Ross không bán tất cả cổ phần của mình trong ngân hàng BankUnited có trụ sở tại Florida.
Nhưng có thể có một sai sót khác trong báo cáo công bố tài chính năm 2018 của Ross. Trong báo cáo, Ross tuyên bố rằng ông đã rời khỏi liên doanh Huaneng vào tháng 2 năm 2017. Nhưng theo luật pháp Trung Quốc, ông vẫn là giám đốc của liên doanh cho đến năm 2019. Lỗi này, ngay cả chỉ vì bất cẩn, trên báo cáo công khai tài chính của Ross đã chưa hề được tường trình trước đây.
Có quan hệ chặt chẽ với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) được coi là điều kiện cần thiết để thành công trong lĩnh vực đầu tư vốn tư nhân ở Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực điện lực, vốn được thống trị bởi các công ty nhà nước có quan hệ tốt. Ví dụ, Li Xiaopeng, con trai của cựu Thủ tướng Trung Quốc Li Peng, điều hành Huaneng từ năm 1999 cho đến mùa hè năm 2008, khi ông rời đi để trở thành phó tỉnh trưởng tỉnh Sơn Tây. Ông ấy hiện là bộ trưởng giao thông vận tải của Trung Quốc. Trong số năm người khác mà các tài liệu cho thấy đã phục vụ trong hội đồng quản trị với Ross từ năm 2018 đến năm 2019, ít nhất hai người là thành viên của ĐCSTQ, theo tiểu sử của họ trên một trang web đăng ký doanh nghiệp Trung Quốc.
Thông cáo báo chí của Invesco về liên doanh đã bị xóa khỏi trang web của mình nhưng nó vẫn còn trên Wayback Machine, một kho lưu trữ web kỹ thuật số phi lợi nhuận. Ross nói trong thông cáo, “Sự hợp tác độc đáo này,” được hưởng lợi từ “bộ kỹ năng và mối quan hệ của một đối tác mạnh mẽ của Trung Quốc, một trong những doanh nghiệp nhà nước lớn nhất.” Ông nói thêm, “Và nó đại diện cho bằng chứng sống động về sự kết nối tài chính và trí tuệ của hai trong số các cường quốc trên thế giới, Trung Quốc và Hoa Kỳ"./.
Nguyên bản tiếng Anh:
Wilbur Ross Remained on Chinese Joint Venture Board While Running U.S.-China Trade War
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét