 |
| Những người đeo khẩu trang đi bộ trên một con đường trước Cầu Golden Gate vào thứ Hai. (Jeff Chiu / AP) |
Scott Wilson, Joel Achenbach & Jose A. Del Real
04/12/2020
Dịch bởi: Người Mỹ Gốc Việt
SAN FRANCISCO - Một sự gia tăng kỷ lục số ca nhiễm coronavirus và số ca nhập viện ở California đã đẩy tiểu bang này đến bờ vực của việc đóng cửa bắt buộc khác, với các quan chức ở San Francisco và một số quận trong Vùng Vịnh hôm thứ Sáu đã công bố lệnh ưu tiên lưu trú tại nhà để có hiệu lực vào tối Chủ nhật, ảnh hưởng đến hàng triệu người.
Thị trưởng San Francisco London Breed cho biết trong một tuyên bố: “Chúng ta cần làm mọi thứ có thể để hệ thống bệnh viện của chúng ta không bị quá tải và để cứu các mạng sống. Chúng ta biết rằng chúng ta làm phẳng đường cong càng nhanh thì chúng ta càng mất ít thời gian để di chuyển ra khỏi vùng nguy hiểm.”
Tình hình ở California, tiểu bang đông dân nhất của đất nước với gần 40 triệu cư dân, phản ánh sự gia tăng kinh khủng trong số ca nhiễm trên toàn quốc gây nhiều căng thẳng cho các bệnh viện và nhân viên y tế. Nhưng nó cũng làm nổi bật lên sự khó khăn trong việc kiểm soát diễn biến của đại dịch ngay cả ở một tiểu bang đã có ý chí chính trị to lớn trong việc ban hành các biện pháp y tế công cộng bao gồm các quy định về khẩu trang và các khuyến cáo kéo dài lưu trú tại nhà dài ngày.
Tốc độ của đợt tăng đột biến mới ở California, lần thứ ba mà tiểu bang đã trải qua, thật đáng kinh ngạc.
Khi con số tăng lên trong mùa hè, số ca nhiễm mới trung bình là khoảng 10.000 ca mỗi ngày. Vào thứ Sáu, tiểu bang đã công bố hơn 22.000 ca nhiễm mới mỗi ngày, đánh bại một kỷ lục khác được thiết lập vào thứ Tư. Tổng cộng đã có gần 10.000 người nhập viện tại bang hôm thứ Sáu, phá vỡ một kỷ lục khác được thiết lập một ngày trước đó.
Các chuyên gia sức khỏe cộng đồng hàng đầu của đất nước đã đưa ra những cảnh báo ngày càng thảm khốc khi chúng ta bước vào có thể là thời kỳ chết chóc nhất của đại dịch. Lần đầu tiên, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh CDC vào thứ Sáu đã bắt đầu khuyến nghị đeo khẩu trang trong nhà một cách rộng rãi trừ khi ở nhà riêng của bạn.
Vào thứ Sáu, cả nước có hơn 221.000 ca nhiễm mới và gần 101.000 người nhập viện do vi rút; cả hai con số đều là kỷ lục. Gần 2.800 người chết vì virus.
Bác sĩ Anthony S. Fauci, Giám đốc Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm, cho biết hôm thứ Sáu rằng sự tăng đột biến kỷ lục số ca nhiễm vẫn chưa tính đủ hoàn toàn mức tăng dự kiến sau khi người Mỹ đi du lịch và tụ tập vào Lễ Tạ ơn.
Ở California, mối quan tâm chính của các quan chức hiện nay là dung lượng của hệ thống chăm sóc y tế. Khoảng 12% số ca nhiễm mới sẽ phải nhập viện và các khu chăm sóc đặc biệt.
Thống đốc Gavin Newsom (Dân chủ) đã vạch ra lệnh đóng cửa rộng rãi hơn vào thứ Năm gắn liền với dung lượng bệnh viện trong khu vực. Khi sức nhận còn lại của các đơn vị chăm sóc đặc biệt của khu vực xuống dưới 15% tổng dung lượng, lệnh buộc các nhà hàng của khu vực đó sẽ phải đóng cửa hoàn toàn trừ dịch vụ mua và mang về (to go), các cửa hàng bán lẻ sẽ bị giới hạn số khách vào xuống 20% và tất cả người dân sẽ được yêu cầu ở nhà ngoại trừ việc tập thể dục và các trường hợp khẩn cấp.
Newsom nói, “Điểm mấu chốt là nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ, hệ thống bệnh viện của chúng ta sẽ bị quá tải.”
Sắc lệnh này chia tiểu bang thành năm khu vực và đưa ra những hạn chế chặt chẽ nhất đối với doanh nghiệp và hành vi cá nhân kể từ khi các quan chức lần đầu tiên công bố lệnh lưu trú tại nhà kéo dài một tuần trên toàn tiểu bang vào ngày 19 tháng 3. Không có khu vực nào trong số năm khu vực giảm xuống dưới mốc 15% đó, nhưng các quan chức y tế tiểu bang tin rằng phần lớn sẽ kích hoạt lệnh này vào cuối tuần tới. Các khu vực bắc California và nam California vẫn gặp nguy hiểm nhiều nhất - dung lượng các khu chăm sóc đặc biệt ICU ở cả hai khu vực đều dưới 20%.
Theo các số liệu đó, Vùng Vịnh là khu vực an toàn nhất, với số lượng giường còn trống nhiều nhất vào thời điểm hiện tại. Nhưng với lý do muốn di chuyển tích cực trước khi dung lượng bệnh viện trở thành vấn đề, một số quận trong Vùng Vịnh đã cùng thông báo hôm thứ Sáu rằng họ sẽ thực hiện lệnh lưu trú tại nhà bắt đầu từ Chủ nhật mặc dù chúng chưa giảm xuống dưới 15% dung lượng ICU.
Các quy định mới không nghiêm ngặt như lệnh tháng Ba. Nhưng nhu cầu về một đợt hạn chế nghiêm trọng khác sau khi đại dịch đã kéo dài đến nay đã khiến nhiều người dân tức giận và thất vọng, đặc biệt là sau những sai lầm gần đây của thống đốc và các nhà lãnh đạo chính trị nổi tiếng khác trong bang.
Thống đốc Newsom (Dân chủ) đã bị chỉ trích rộng rãi vào tháng trước sau khi có bị tố cáo rằng ông ta dự bữa tiệc trong một căn phòng kín một phần tại một nhà hàng ở Thung lũng Napa, đi ngược lại với các nguyên tắc giãn cách xã hội mà ông ta đã kêu gọi cư dân của bang tuân theo. Việc ông ta phá vỡ những nguyên tắc đó để dùng bữa tại một nhà hàng Pháp sang trọng nổi tiếng càng gây giận dữ cho nhiều người mất việc làm và hy sinh nhiều thứ vì đại dịch.
Thống đốc sau đó đã xin lỗi, gọi đó là một “sai lầm tồi tệ”.
Tuần này, các bức ảnh từ tháng 10 xuất hiện về bà Breed, thị trưởng San Francisco, ăn tối tại cùng một nhà hàng đó vào một buổi tối khác. Bà ta đã tweet: “Sự chỉ trích này là công bằng. Không quan trọng liệu điều gì đó có được phép về mặt kỹ thuật hay không - tôi cần phải giữ mình ở một tiêu chuẩn cao hơn và tôi sẽ làm tốt hơn.”
Tại Los Angeles, giám sát viên quận Sheila Kuehl đã bị phát hiện vào tuần trước khi ăn tối ngoài trời ở Santa Monica vài giờ sau khi bỏ phiếu đưa ra lệnh cấm tạm thời đối với sinh hoạt này.
Newsom nói trong một cuộc họp báo: "Tôi đã làm ngược lại tinh thần của những gì tôi đang rao giảng suốt thời gian qua, và tôi phải gánh chịu điều đó, và vì vậy tôi sẽ xin lỗi bạn vì tôi cần phải rao giảng và thực hành, không chỉ rao giảng và không thực hành. Tôi đã cố gắng hết sức để làm điều đó. Tất cả chúng ta đều là con người. Tất cả chúng ta đều có lúc khiếm khuyết.”
Ông Andrew Noymer, một nhà dịch tễ học tại Đại học California ở Irvine, là một trong số những người dân California thất vọng trước quyết định của Newsom khi dự bữa ăn với những người bên ngoài hộ gia đình của mình vào tháng trước tại French Laundry, một nhà hàng ba sao Michelin sang trọng.
Ông Noymer nói: “Tôi đã tự nấu các bữa ăn của mình trong chín tháng. Vì vậy, tôi nghĩ rằng ông ta đã đánh mất một số thẩm quyền đạo đức của mình trong việc ban hành các lệnh nghiêm ngặt mới về sức khỏe cộng đồng.”
Nhưng ông Noymer cũng chỉ ra rằng nhiều người chỉ đơn giản từ chối tin rằng đại dịch là một cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng và đang phớt lờ các quy định về đeo mặt nạ và cách xa xã hội.
Ông Noymer nói: “Có rất nhiều người đang tích cực chống lại các lệnh về y tế công cộng. Họ nghĩ đó là một trò lừa bịp. Một bộ phận của đất nước đang đối xử với đại dịch như thể đó là một thuyết âm mưu áp đặt lên họ”.
Tuy nhiên, những vấp váp chính trị đã bị những người bảo thủ nắm bắt để cáo buộc các chính trị gia Dân chủ không tuân theo các tiêu chuẩn của chính họ. Trong một bài thuyết trình gay gắt, thư ký báo chí Nhà Trắng Kayleigh McEnany tuần này đã lên tiếng tố cáo các đảng viên Dân chủ đạo đức giả trên bục trong phòng họp của Nhà Trắng.
Bà nói, “Rất rõ ràng những đảng viên Dân chủ này không tuân theo các sắc lệnh của riêng họ. Họ hành động theo cách mà công dân của họ bị cấm hành động. Những hình ảnh này cho thấy rõ ràng hơn về suy nghĩ của Đảng viên Đảng Dân chủ: các luật lệ dành cho bạn nhưng không dành cho tôi.”
Nhưng những lời phê bình đó chú trọng một cách cẩn thận vào đạo đức giả chính trị hơn là chỉ các hành vi.
Tổng thống Trump và đệ nhất phu nhân Melania Trump, người đã nhiễm virus sau khi tham dự nhiều sự kiện trong nhà, có kế hoạch tổ chức hai chục bữa tiệc kỳ nghỉ trong nhà trong tháng này. Ngoại trưởng Mike Pompeo và vợ ông, Susan, đang có kế hoạch chiêu đãi hàng trăm người tại một bữa tiệc trên tầng 8 của Bộ Ngoại giao trong tháng này.
Trên khắp đất nước, thái độ chống khẩu trang mạnh nhất trong số những người bảo thủ chính trị, những người cho rằng việc bắt buộc đeo khẩu trang là vi phạm quyền tự do của họ. Các thống đốc đảng Cộng hòa ở một số bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất của đất nước, vốn ít dân hơn nhiều so với California, từ lâu đã chống lại các sắc lệnh bắt buộc về khẩu trang và các hạn chế đối với việc ăn uống trong nhà, vốn được các chuyên gia và quan chức y tế công cộng ủng hộ rộng rãi.
Khi được ban hành, những biện pháp đó có thể cực kỳ hiệu quả. Đối mặt với tình trạng căng thẳng nghiêm trọng về năng lực bệnh viện, Thống đốc bang North Dakota Doug Burgum (Cộng hoà) đã công bố lệnh bắt buộc đeo khẩu trang và hạn chế ăn uống trong nhà ba tuần trước. North Dakota kể từ đó đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về số ca nhiễm và không còn dẫn đầu cả nước về số ca nhiễm mới tính trên đầu người.
Danh hiệu đó giờ đây chuyển sang người hàng xóm và là anh em sinh đôi của nó, South Dakota, nơi thống đốc bang đã phản đối việc yêu cầu đeo mặt nạ ở những nơi công cộng ngay cả khi một số thành phố trong bang đã xem xét ban hành lệnh riêng của họ.
Trong khi đó, các nỗ lực ở California và New York để cấm tụ tập đông người ở những nơi thờ cúng đã bị tòa án xử thua trong tuần này.
Hôm thứ Năm, Tòa án Tối cao đã đứng về phía một nhà thờ ở California kiện các biện pháp hạn chế của Newsom đối với các dịch vụ nhà thờ trong nhà và ra lệnh cho một tòa án liên bang khu vực xem xét lại các phán quyết tương tự trước đó ở California.
Với số ca bệnh đang gia tăng trên toàn quốc, nhiều người đang đặt hy vọng vào việc nhanh chóng phê duyệt và phân phối một số vắc xin đang được xem xét. Phó Tổng thống Pence cho biết hôm thứ Sáu rằng ông “rất lạc quan” một loại vắc-xin coronavirus có thể được phê duyệt sớm nhất là trong vòng một tuần rưỡi, có nghĩa là sẽ có khoảng 20 triệu người Mỹ có thể tiêm vắc-xin trước cuối năm nay.
sau chuyến thăm với nhân viên Trung tâm Điều hành Khẩn cấp của CDC ở Georgia, Pence nói trong cuộc thảo luận bàn tròn về tiến trình tiêm vắc xin coronavirus: “Vì tất cả các bạn, sự giúp đỡ đang trên đường đến và chúng ta có thể nhìn thấy ánh sáng ở cuối đường hầm.”
Ông Jay C. Butler, Phó giám đốc CDC về các bệnh truyền nhiễm, cho biết lô 40 triệu liều đầu tiên sẽ được dùng cho các nhân viên y tế và ưu tiên những thành phần dễ bị tổn thương nhất của xã hội, bao gồm cả những người cao tuổi trong các cơ sở chăm sóc dài hạn.
Hiện tại, ngay cả ở những nơi mà mọi người đang cố gắng tuân theo các hướng dẫn an toàn, thông điệp chính trị khó hiểu đôi khi khiến người dân phải vò đầu bứt tai.
Vào đêm thứ Tư, Thị trưởng Los Angeles Eric Garcetti đã ban hành một bộ hướng dẫn hạn chế phức tạp dài 12 trang - có tên là lệnh “An toàn hơn khi ở nhà” - gây ra sự lúng túng về việc các quy tắc chính xác là gì.
Thành phố cấm tụ tập, ngay cả những cuộc tụ tập riêng tư, của những người từ nhiều hơn một hộ gia đình - ngoại trừ các cuộc biểu tình hoặc các dịch vụ tín ngưỡng ngoài trời, với điều kiện mọi người phải đeo mặt nạ và thực hành giãn cách xã hội.
Danh sách các trường hợp ngoại lệ khác chạy trên nhiều trang.
Ông Noymer, nhà dịch tễ học, cho biết nhiều người ban đầu bối rối về việc liệu họ có được phép dắt chó đi dạo hay không. Sắc lệnh của thành phố gần giống với sắc lệnh tương tự được ban hành vào thứ Hai từ Quận hạt Los Angeles. Nhưng những mệnh lệnh này buộc mọi người phải đọc qua hàng nghìn từ về những gì được phép.
Tờ Los Angeles Times đã nhận định, "Công thức được sử dụng bởi tiểu bang và tất cả các trường hợp miễn trừ theo sắc lệnh của quận và thành phố Los Angeles là khó hiểu và thất thường."
Nguyên bản tiếng Anh:
As the pandemic tears through California, some counties begin shutdowns
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét